ARZU - 3

ARZU - 3

Arzu, bir eksikliğin doyurulması olarak anlaşıldığında, özneyi eksik olana, yasaya ve dilsel gösterenin gücüne tabi kılmaya eğilimlidir. Olumsuzlama mantığının ötesinde arzuyu olumlayarak düşünmek ise, arzuyu oluşla düşünmeyi, onu üretimden ve potansiyel kavramından yola çıkarak kavramayı önerir. Akla uygun toplumsal gerçeklik ve “akıl dışı”, kontrol edilmesi gereken ve baskılanan arzuyu karşı karşıya getirmek, arzuyu yasa dahilinde, tartışmayı gerektirirken; arzuyu olumlayıcı yaşamsal aktif ve pozitif bir kuvvet olarak yorumlamak bu akli olanla akıldışı olanın aslında birbirinden çok da bağımsız olmadığını görmeye çağırır. Politik ekonomi ve libidinal ekonominin ilişkisi nedir? Bunları birbirinden ayrı düşünerek, “içe yansıtma” mekanizmalarının analizi sayesinde bu ikisinin ilişkisini açıklamaya mı çalışacağız, yoksa altyapının hali hazırda bir arzu yatırımı alanı olduğunu kabul ederek, arzunun bireyselci yorumlarından kaçınıp, onun baştan beri toplumsal bir üretim alanı olduğunu kabul edip, sadece kendimiz hakkında sandığımız bilinçdışının hali hazırda ekonominin ta kendisi olduğunu mu düşüneceğiz? Yasayı ve bedeni iç içe anlamak mümkün mü? Aklı ve bedeni çakıştırabilir miyiz? Bu sorularla yola çıkan KaosQ+ 3. sayısında “arzu” kavramını merkeze alan, üzerinde durmaya değer bu iki teorik hat üzerinden ilerledi. Bunlardan ilki, arzuyu eksikliği duyulan bir arzu nesnesi etrafında kavramsallaştıran psikanaliz hattı (Freud, Lacan ve onları kimi zaman aynı şekilde kimi zaman eleştirerek yeniden ele alan takipçilerinin hattı) Braidotti’nin metninde ifade ettiği gibi, bu hat “arzuyu eksik; özneyi de eksiğe, yasaya ve dilsel gösterenin gücüne tabi kılınmış” olarak düşünür. Bu sayıda arzuyu kavramsallaştırmaya yönelik diğer teşebbüs, işte bu negatif okumayı hedef aldı. Deleuze ve Guattari’ye (ve tabii Spinoza’ya) borçlu olduğumuz bu diğer okumaya göre, arzu pozitiftir; oluş’la ilişkilidir ve bir üretime, bir potansiyele, bir olumlamaya işaret eder. Bugün arzuya yaklaşımlarında queer bir perspektifi öne çıkaran metinlerin de arzuyu negatif veya pozitif olarak okuyan bu iki hatta denk düştüğünü söyleyebiliriz.

Bu sayıdaki metinleri bir araya getirirken hem bu iki hattı okuyucuya tanıtmayı, hem de “Arzuya yönelik queer bir okuma nasıl yapılabilir?” sorusuna (sınırlı da olsa) cevap vermeyi amaçladık. Bu sayıya katkı sunan bütün yazarlara, çevirmenlere ve çevirilerin telifleri konusunda bizlerle dayanışan yayın evlerine, CANAN’a , Rampa Galeriye ve

Zafer Aracagök’e teşekkürler.

Keyifli okumalar.