Psikanaliz ve Arzunun Biçimciliği
ARZU - 3 5-12 Laurent Berlant
Psikanalistler bir fikir ya da mevcudiyet olarak arzunun tam olarak ne olduğu konusunda hemfikir değiller: arzu geleneksel olarak sevgi ya da şehvet gibi romantik kavramlarla olduğu kadar, Freudcu “dürtü” ve “libido” kategorileriyle de ilişkilendirilir. Söz konusu kategorilerin atıfta bulunduğu şey bir cinsel enerji akışıdır, bu akışın bireye (ya da “özneye”, öznelliği olan birine) duyumsal özerklikten çıkarak dünyayla bir ilişki kurmaya yönelmesi için baskı yaptığı düşünülür. Bu modelde “arzu”nun ifade ettiği şey dürtüler ya da öznenin hayatı boyunca işleyen çocuksu uyarılmadır ve tabii nesnelerle ilişkilidir: meme ya da anne gibi ilk bakım çevresindeki birincil nesnelerle ve öznenin arzulama deneyimini yetişkin hayatında tekrarlamasına aracı olan ikincil nesnelerle. Buna karşılık, Lacancı bir modelde arzu, nesnelerin düzenlediği bir dürtüden ziyade, nesnelerinin ötesine geçen bir dürtüdür, hep onlarla ve onlardan fazla bir şekilde işler, onları hem korumayı hem yok etmeyi hedefler. Farklı psikanalitik ekoller bu çifteliği açıklamak için pek çok farklı güdüye işaret eder, ama bunların hepsi de çiftdeğerliliğin (ambivalans) kaçınılmaz olmasıyla alakalıdır – bu meseleye birazdan döneceğiz.
Kaos Q+
Tunus PTT, PK 12, Kavaklıdere-Ankara
+90 312 230 6277