Ütopik Bilim Kurguda Toplumsal Cinsiyet ve “Performativite”: Uzay Yolu’na Yeni Bir Bakış

Bu çalışmada Uzay Yolu: Yeni Nesil bilim kurgu dizisinin 5. Sezonu 17. Bölümü “Dışlanmış”, Judith Butler’ın “performativite” kavramı üzerinden okunmaktadır. Aynı zamanda dizideki toplumsal cinsiyet tartışmalarına yönelik öğeler, iktidar olgusu ve kahramanlar arasındaki güç ilişkisi toplumsal cinsiyet tartışmaları üzerinden kodaçımlanmaktadır. Ülkemizde de oldukça geniş bir izleyici kitlesine ulaşmış dizinin yayınlandığı dönem (1990’lar) itibari ile tüm dünyada ve belirli bir çerçevede sınırlı olmak kaydı ile Türkiye’de de queer, toplumsal cinsiyet ve iktidar üzerine çeşitli TV programı analizleri yapılmıştır. Ancak yapılan bu çalışma bağlamına benzer bir okumanın Türkçe literatürde mevcut olmadığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda çalışmadaki analizler, görsel bir yayında yer alan hareketler, mimikler, kıyafet seçimleri, karakterlerin görselleri ve işlenen kurgusal senaryo kodaçımlanarak toplumsal cinsiyet ve queer üzerine yapılan çalışmalar...