Queer ve Ütopyanın Buluşması: Farklı Kurguların İmkânı ve Umut Üzerine

Bu yazı, ütopya düşüncesini queer bir anlayışla yeniden kavramsallaştırarak ütopya ve queer düşüncenin ortak epistemolojik dinamiklerinden yola çıkan yeni bir kuramsal çerçeve ortaya koymayı deniyor. Ütopya, radikal bir farkın izini sürerken içinde bulunduğu sistemin alternatifini oluşturabilecek en radikal sistemi hayal eder ve umut etmeyi esas alan bir dürtüyü içinde barındırır. Bu daimi umut arayışında aile, devlet, annelik, cinsiyet, cinsellik gibi pek çok toplumsal kurum eleştirel, alt üst edici ve devrimci bir sorgulamaya tabi tutulur. Queer düşüncenin ise normatif olana karşı mücadelesinde benimsediği yıkıcı radikal demokrasi anlayışını; belirsiz sınırları, tanımlanamazlığı, muğlaklığı, istikrarsızlaştırma ve direnişi sürekli kılan ruhu ile tıpkı ütopya düşüncesinde olduğu farklı kurguların tahayyülüne fırsat veren bir çıkış noktası oluşturur. Bu yazıda, 20. yüzyılın ikinci yarısında yazılan modern ütopik bilim kurgu romanlarından Zamanın Kıyısındaki Kadın, Mülksüzler: İkircikli Bir Ütopya ve Karanlığı Sol Eli’nde mevcut toplumsal cinsiyet, cinsellik ve annelik kurguları çözümlenirken, farklı kurguların imkânının izi sürülüyor.